Duurzame energieproductie: windmolens en zonnevelden

De gemeente Oss wil in 2050 energieneutraal zijn. Energieneutraal houdt in dat alle energie die in 2050 wordt gebruikt, duurzaam wordt opgewekt. Om die doelstelling te bereiken, wil de gemeente grootschalig energie opwekken op eigen grondgebied, met zonnevelden en windmolens.

Dit is afhankelijk van wie het bevoegd gezag is. Als het bevoegd gezag bij de gemeente ligt dan neemt in het geval van windmolens onze gemeenteraad een beslissing. Bij zonneparken neemt het college van B&W de beslissing.

Een windmolen heeft wieken, ook wel rotorbladen genoemd. . Deze wieken laten een generator draaien, een soort dynamo. De generator zet de draaiende beweging van de wieken om in elektrische stroom. Bron: Natuurenmileu.nl

Een moderne windmolen heeft een vermogen van ongeveer 4 MegaWatt (MW) en levert gemiddeld ongeveer 45 TJ (12.500 MWh) per jaar.

Een hectare zonneveld heeft een vermogen van 0,9 MegaWatt (MW) en levert gemiddeld ongeveer 3,08 TJ (850 MWh) per jaar op.

Er zijn op dit moment geen geschikte alternatieven voor windmolens en zonnepanelen voor het duurzaam opwekken van elektriciteit. Er wordt wel gewezen op opties als kernenergie, waterstof, biomassa, geothermie en aquathermie. Deze opties zijn echter geen alternatief want
- Er is een groei nodig van kernenergie om de CO2-doelen te halen (IPCC (het klimaatpanel van de VN)). Kerncentrales zijn veel duurder dan windmolens en zonnepanelen. Daarnaast levert energieproductie met behulp van kernenergie kernafval op waarmee we volgende generaties opzadelen en wat kernenergie niete tot een duurzame optie maakt. De Nederlandse overheid (en bijvoorbeeld ook de Duitse en Deense overheden) heeft ervoor gekozen om kernenergie niet de hoofdrol te laten spelen in de energievoorziening. (Gebaseerd op De Monitor, NPO)
- Waterstof is geen energiebron, maar een energiedrager.
- Biomassa is niet duurzaam want bij het verbranden van biomassa komt CO2 vrij.
- Geothermie, aquathermie en riothermie voor het winnen van warmte uit aarde en water. Dit biedt alleen alternatief voor het deel van onze energiebehoefte dat bestaat uit vraag naar warmte.

Om te bepalen of een locatie geschikt is voor windmolens en zonnevelden kijken we naar onder andere natuur-, landschaps- en landbouwwaarden, woningen in de omgeving, de aanwezigheid van hoogspanningslijnen, gasleidingen, wegen, bedrijven. Voor windmolens gelden ook wettelijke normen voor geluid en slagschaduw.

In het vervolg op de Verkenning onderzoeken we hoe hard het waait in de polder tussen Oss en ’s-Hertogenbosch en wat dat betekent voor de energieopwekking met windmolens.

Er is niet genoeg beschikbare ruimte op zee. Met windmolens alleen op zee kunnen we niet voorzien in de energiebehoefte van Nederland.

De gemiddelde economische terugverdientijd van een windturbine op land is 8/10 jaar. De gemiddelde energetische terugverdientijd kun je op twee manieren bekijken:
a. •Onder normale gemiddelde windcondities is de energetische terugverdientijd 2 tot 3 maanden;
b. •De hoeveelheid energie die nodig is om een windturbine te fabriceren, plaatsen, onderhouden en na 20 jaar te verwijderen en te recyclen, wordt door die windturbine in 4 tot 8 maanden uit de wind teruggewonnen.

De maximale hoogte van de windmolens is nog niet bekend is per project verschillend. Daar is nog geen besluit over
genomen.

Meestal wel, maar een molen staat ook wel eens stil. Bijvoorbeeld voor onderhoud of als het niet waait. Een molen wordt ook wel eens stilgezet om slagschaduw op nabijgelegen woningen te voorkomen. Een windmolen mag maximaal ongeveer 6 uur slagschaduw per jaar veroorzaken op een woning.

Zonne-energie alleen is niet genoeg om de doelstellingen voor een klimaatneutraal Oss te realiseren. Bovendien is windenergie op dit moment de goedkoopste optie voor duurzame energie. Zonne-energie is sterk in opkomst, maar nu nog duurder dan windenergie. Eén windmolen (4MW) levert net zoveel stroom als 10 hectare met zonnepanelen. Windmolens en zonnepanelen vullen elkaar goed aan. Als het hard waait, schijnt de zon meestal minder of niet. Andersom schijnt de zon vaak feller als het zachter waait.

Zeker. We hebben overleg met netbeheerders over de benodigde opslag van energie en het opvangen van pieken en dalen in het stroomaanbod. In de nabije toekomst bekijken we welke energieopslag nodig is en hoe we dat kunnen realiseren.

Gemeente Oss is ook bezig met het realiseren van zonnepanelen op daken. Dit heeft de voorkeur boven zonnevelden in agrarisch of natuurgebied. Maar met alleen daken vol zonnepanelen halen we de energiedoelstellingen van de gemeente niet. Daarom blijft opwekking van energie met windmolens en zonnevelden nodig.

Met afwachten halen we de doelstellingen van duurzame energieopwekking niet op tijd. Op dit moment leveren zonnevelden en windmolens het meeste rendement op.

Het produceren van kernenergie is niet iets wat een gemeente kan bepalen of beïnvloeden. Dat valt binnen het beleid van het Rijk . Daarnaast is het geen reëel alternatief voor windmolens en zonneparken (zie ook vraag D.4).

Het behoud van voldoende, goede landbouwgrond in het poldergebied tussen Oss en ’s-Hertogenbosch wordt vooropgesteld. We overleggen daarover met onder meer agrarische belangenorganisaties en boeren in het poldergebied.

We houden rekening met de behoefte aan voldoende grond voor overtollige mest in het poldergebied tussen Oss en ’s-Hertogenbosch. We overleggen daarover met agrarische belangenorganisaties en boeren in het poldergebied.

Dit bespreken we met Defensie op het moment dat duidelijk is waar de windmolens mogelijk geplaatst gaan worden. Defensie kan hier vanwege veiligheidsredenen eerder geen uitspraken over doen.

Het aantal windmolens is nog niet bepaald. Op dit moment onderzoeken we welke mogelijkheden er zijn voor het opwekken van duurzame energie met windmolens en zonnevelden in het poldergebied tussen Oss en ’s-Hertogenbosch.
Daar nemen de gemeenteraden van Oss en 's-Hertogenbosch begin 2020 een besluit over.